Statin İntoleransı Olan Hastalar İçin Yeni Bir Tedavi Alternatifi: Bempedoik Asit
Kardiyovasküler hastalıkların tedavisinde önemli bir rol oynayan statin ilaçları, aterosklerotik kalp hastalığı olan hastalarda prognozu iyileştirdiği kanıtlanmış tedavilerdir.
Ancak, statinlerin yan etkileri de vardır ve hastaların %7 ile %29'u klinik kılavuzlarda önerildiği şekilde kullanmalarını sınırlayan muskuloskeletal yan etkiler bildirmektedir. Yan etkiler nedeniyle statin kullanmayı bırakmak zorunda kalan hastalar için alternatif tedaviler konusunda çok az çalışma bulunmaktadır.
Bempedoik Asit Nedir?
Bempedoik asit, statinlerden daha önce kolesterol sentez yolağında çalışan bir adenozin trifosfat (ATP) sitrat liyaz inhibitörüdür. Sitratın asetil-CoA'ya dönüşümünü katalize eder ve bu madde kolesterol sentezi için temel yapı taşıdır.
Statinlere benzer şekilde, bempedoik asit karaciğerdeki kolesterol üretimini azaltır. Bunun sonucunda, karaciğer hücreleri daha fazla LDL reseptörü üretir ve karaciğer hücrelerine kolesterol alımı artar. Sonuç olarak, kandaki LDL kolesterol seviyeleri düşer.
Bempedoik asidin önemli bir özelliği, karaciğerde aktive olan ancak iskelet kasında aktive olmayan bir ön ilaç olmasıdır. Bu özelliği, kas ile ilişkili yan etkilerin görülme olasılığını azaltabilir.
CLEAR Çalışmasının Sonuçları
Yakın zamanda yayınlanan CLEAR çalışması, statin tedavisini tolere edemeyen ve aterosklerotik kardiyovasküler hastalığı (ASKVH) olan veya yüksek risk taşıyan hastalarda bempedoik asidin uzun vadeli kardiyovasküler sonuçları plaseboya göre iyileştirdiğini göstermiştir.
Çalışmanın önemli bulguları:
Toplam 13.970 hasta çalışmaya dahil edildi
Ortalama takip süresi 40.6 ay
Hastaların ortalama yaşı 65.5
Kadın hasta oranı %48
Diyabetli hasta oranı %46
Bempedoik asit, çalışmada LDL kolesterolü %21 oranında düşürdü ve kardiyovasküler ölüm, miyokard enfarktüsü, inme veya koroner revaskülarizasyonu içeren birincil sonlanım noktasını %13 oranında azalttı. Miyokard enfarktüsü %23, koroner revaskülarizasyon %19 oranında azaldı. İlaç genel olarak iyi tolere edildi.
Tartışma ve Sonuç
NEJM'de yayınlanan bir editöryale göre, bempedoik asit artık yüksek kardiyovasküler risk taşıyan hastalarda birincil ve ikincil koruma için statinlere kanıta dayalı alternatifler listesine girmiştir.
Ancak, bempedoik asit ile plasebo arasında genel mortalite açısından anlamlı bir fark görülmemesi (sırasıyla %6.2 ve %6.0) dikkat çekicidir. Araştırmacılar, tek başına statin çalışmalarının çoğunda da mortalite üzerine etki gösterilemediğini ve bu etkinin ancak meta-analizlerle ortaya çıktığını belirtmektedir.
Yine de mortalite üzerine etkinin gösterilememesi önemli bir tartışma konusu olmaya devam etmektedir. Gelecekte yapılacak daha geniş çaplı çalışmalar ve meta-analizler, bempedoik asidin mortalite üzerine etkisini daha net ortaya koyabilir.
